Andere termen zijn: value stream analysis, waardestroomschema en value stream mapping (VSM)
Doel
In kaart brengen van alle belangrijke stromen (van werk, informatie, materialen) in een proces en de belangrijk procesmetrics. Het schema geeft de procesgegevens weer (werk in het proces, insteltijd, verwerkingstijd, foutpercentage, inactieve tijd enzovoort) alsmede de processtroom. Het is de basis voor alle Lean-verbeteringsmethodieken en is `verplicht´ voor teams die als missie hebben een proces te versnellen en de kosten voor niet-toegevoegde waarde te minimaliseren.
Beschrijving
Het waardestroomschema is ingewikkelder te maken dan het standaard stroomdiagram, maar het is nuttiger voor het identificeren en kwantificeren van verspilling (vooral in tijd en kosten). Er zijn een aantal onderdelen van belang.
- Huidige situatie (current state map)
- Ideale situatie (future state map)
- Stroomopwaarts (upstream)
- Stroomafwaarts (downstream)
- Takttijd
De processtroom begint bij de leverancier, en eindigt bij de klant. Hiermee verwijst stroomafwaarts op elke beweging richting de klant en heeft betrekking op de interne processen van de leverancier oftewel dichter bij het begin van de werkelijke waardestroom. Informatie stroomt stroomopwaarts terwijl de producten en het materialen stroomopwaarts stromen. Stroomafwaarts processen zijn degenen dichter bij de klant.
Gebruik
Voorafgaand het maken van een VSM wordt meestal eerst een SIPOC gemaakt om de fundamentele processtappen te identificeren.
- Bepaal wat in kaart gebracht moet worden (individueel product, IT-service).
- Teken de (proces)stroom:
- Begin bij het eind van het proces met wat er aan de klant wordt geleverd werk daarna stroomopwaarts (upstream)
- Identificeer de belangrijkste activiteiten
- Plaats de activiteiten in de juiste volgorde
- Voeg de materiaalstroom toe:
- Toon de beweging van de materialen (bijvoorbeeld documenten en dergelijke).
- Groepeer materiaal met dezelfde stroom.
- Geef alle deelprocessen weer.
- Voeg alle inkomende inspectie / controle toe alsook de materiaal en proces testactiviteiten.
- Voeg leverancier(s) toe aan het begin van het proces.
- Voeg de informatiestroom toe:
- Geef de informatiestroom tussen de activiteiten weer.
- Specifiek voor productiewerkzaamheden:
- Documenteer de aanvragen, incidenten en dergelijke.
- Documenteer de planning en houd de procesbewegingen bij.
- Documenteer hoe het proces communiceert met de klant en de leverancier
- Documenteer hoe informatie wordt verzameld (elektronisch, handleiding, ‘Gemba’, enzovoort).
- Verzamel de procesgegevens en vermeld deze.
- Loop met het proces mee, om de werkelijkheid te observeren.
- Verzamel voor iedere stap de volgende gegevens:
- Trigger, zorgt ervoor dat de stap begint.
- Insteltijd en verwerkingstijd.
- Takt (eenheid van klantvraag).
- Aantal benodigde mensen.
- Downtime % (elke keer dat iemand niet volledig productief is omdat iets niet beschikbaar is).
- WIP (werk in het proces) downstream en upstream.
- Verwerkingsgrootte.
- Voeg de procestijd en de doorlooptijd toe:
- Inclusief vertragingen (wachttijden), waardetoevoegende (value-add) tijd, insteltijd, enzovoort.
- Controleer het schema
- Hebben niet-teamleden, die weten hoe het proces werkt, de stroom en de gegevens geëvalueerd?
- Laat leveranciers en klanten het schema ook controleren (de interfacepunten).
- Breng de gewenste wijzigingen aan en controleer de definitieve resultaten met degenen die in het proces werken.
Reageren niet meer mogelijk.